Любоў да народнай песні паяднала іх
Аграгарадок Цяхцін славіцца не толькі хараством навакольных мясцін, але і багаццем талентаў, песеннымі скарбамі, захаваннем мудрых народных звычаяў і традыцый.
Падтрымлівае гэтую самабытнасць і непаўторнасць фальклорна-этнаграфічны ансамбль «Журавінка», які дзейнічае пры мясцовым сельскім Доме культуры.
Заснаваўся калектыў у канцы васьмідзясятых гадоў мінулага стагоддзя. Першым кіраўніком яго была Таццяна КАЗУСЕВА. Пасля таго, як Таццяна Міхайлаўна змяніла месца жыхарства, эстафету кіраўніцтва прыняла Галіна ЦУМАРАВА.
Дый сярод саміх спявачак было шмат асаблівых, цікавых жанчын, якія ўсім сэрцам былі адданыя творчасці.
Адну з самых старэйшых удзельніц Вольгу КАВАЛЁВУ па праву можна назваць душой калектыву. Нягледзячы на свой узрост, яна спявала, танцавала, пісала вершы, сцэнкі, якія потым увасабляліся на сцэне Цяхцінскага сельскага Дома культуры. З ёй лёгка можна было знайсці агульную мову як пажылым, так і маладым. Яна выдатна валодала мясцовым фальклорным матэрыялам і з лёгкасцю дзялілася ім з маладым пакаленнем. Вольга Свірыдаўна ў свой час склала гімн Цяхціна.
Другая старэйшая ўдзельніца ансамбля, Ефрасіння БУЙМІСТРАВА, не толькі спявала і танцавала, а яшчэ прыгожа вышывала і ткала. Ефрасіння Максімаўна – знаток шматлікіх забабонаў, прыкмет, народных песень. Да яе прыязджалі студэнты ўніверсітэта культуры запісваць аўтэнтычны голас.
Можна шмат расказваць і аб Зінаідзе ЦУМАРАВАЙ. Праславілася яна сваімі зычнымі прыпеўкамі. Жанчына ведала іх шмат, на любы густ і падзею: вясельныя, забаўляльныя, жыццёвыя, жартоўныя. Як канцэрт, так абавязкова Зінаіда Тарасаўна парадуе гледачоў новай порцыяй задорных чатырохрадковак.
Таццяну ДУБАСАВУ ў калектыве жартам называлі «звонкі бубен». Яна адмыслова валодала гэтым музычным інструментам і падпявала ў такт.
Зінаіда ГРЫШКОВА не толькі сама спявала ў ансамблі, але і прывяла ў калектыў сваю дачку Жанну ПЛЕХАВУ.
Самадзейная артыстка Валянціна ХРУШЧОВА вельмі добра адчувала сакавітае і трапнае беларускае слова, таму з асалодай дэкламавала байкі, гумарэскі, прымала актыўны ўдзел у адраджэнні беларускіх народных свят і традыцый.
Яшчэ адна са старэйшых удзельнікаў фальклорна-этнаграфічнага ансамбля – Раіса ЦАПІК. У свой час працу ў калгасе яна актыўна сумяшчала з канцэртамі ў Доме культуры. Ніводнай рэпетыцыі не абыходзілася без Раісы Іванаўны, бо яна не толькі яркая салістка, але і галоўны жартаўнік гурта.
Самая маладая са «старэйшын» – Тамара Хрушчова – запявала.
Харэографам ансамбля з’яўлялася Валянціна КРАМКОВА. Дзякуючы ёй спявачкі выконвалі старадаўнія танцы: калядны гульнявы карагод «Яшчар», гульнявы карагод «Ляцелі дзве пцічкі» і іншыя.
Пастаяннага акампаніятара ў аматарак народнай творчасці не было, таму часта запрашалі іх з ліку мясцовых гарманістаў, каб падыгралі падчас канцэртаў.
Некаторы час калектыву дапамагалі самадзейныя музыканты Пётр КАМАРЫШКІН з Пільшычаў, Дзмітрый БАРАНАЎ з Цяхціна. Часта падыграць жанчынам запрашалі гарманіста-самавучку Мікалая БУЙМІСТРАВА. Мікалай Сцяпанавіч і спяваў, і граў, і падбіраў мелодыі да розных песень, бо значная частка рэпертуару «Журавінкі» складалася не толькі з добравядомых народных песень, але і мясцовых, аўтэнтычных.
У розныя часы састаў калектыву мяняўся. Спявалі і танцавалі ў ім Еўдакія БАРАНАВА, Людміла ПЛЕХАВА, Раіса ВЕРАШЧАГІНА, Мікалай і Валянціна РАБЧУК і іншыя.
Час не ў самай лепшай форме «папрацаваў» з Цяхцінскімі спявачкамі. За доўгія гады некаторых удзельніц не стала, хтосьці пераехаў ці, так сказаць, адышоў ад спраў у сілу розных прычын. Калі ў аграгарадку Цяхцін у 1999 годзе адкрылася Свята-Мікольская царква, увесь калектыў ансамбля «Журавінка» стаў спяваць у царкоўным хоры, дапамагаць святару весці царкоўную службу.
У цяперашні час Цяхцінскія артысты працягваюць творчую дзейнасць. Калектыў папоўніўся маладымі ўдзельніцамі – Марыяй ЛАТЫШАВАЙ, Вольгай ЧУДАКОВАЙ, Людмілай МАНЁНАК і іншымі. Рэпертуар ансамбля вельмі насычаны і разнастайны. У канцэртах гучаць не толькі беларускія народныя песні, сучасныя мелодыі, але і песні, якія спявалі некалі нашы продкі. Як і раней, удзельнікі «Журавінкі» вельмі сур’ёзна ставяцца да свайго захаплення. Дзякуючы свайму энтузіязму і цікаўнасці яны вярнулі жыццё многім вясельным, купальскім, жнівеньскім, валачобным песням. Іх артысткі запісалі ад знаўцы мясцовага фальклору і спявачкі Ефрасінні Максімаўны Буймістравай.
Цяхцінскі ансамбль неаднаразова станавіўся пераможцам раённых конкурсаў-аглядаў калектываў мастацкай самадзейнасці. У 2006 годзе спявачкі «Журавінкі» ўдзельнічалі ў рэспубліканскім свяце-кірмашы «Дажынкі» ў горадзе Бабруйску. У скарбонцы ансамбля знаходзіцца нямала дыпломаў, ганаровых грамат, памятных прызоў. Удзельніцы фальклорнага ансамбля не абмінаюць увагай і Цяхцінскую сельскую бібліятэку. Ніводнае мерапрыемства, якое звязана з традыцыямі і абрадамі, без іх не абыходзіцца. Спявачкі з задавальненнем дзеляцца сваімі ведамі народных традыцый з маладым пакаленнем, прывіваюць моладзі любоў да народнай творчасці. Менавіта гэта любоў з’яднала ўсіх аматараў песні ў моцны калектыў і парадніла іх.
Людміла УСАВА,
бібліятэкар Цяхцінскай
сельскай бібліятэкі.
Фота з архіва ансамбля
«Журавінка».