Пытанне экалагічнага стану ракі Друць не першы год хвалюе пенсіянера райцэнтра Генадзя Юхневіча

Пытанне экалагічнага стану ракі Друць у сувязі з ваганнем узроўню вады, што адбываецца з-за яго рэгулявання на Цяцерынскай гідраэлектрастанцыі, не першы год хвалюе пенсіянера райцэнтра Генадзя Юхневіча.

Яго турбуе тое, што пасля зніжэння ўзроўню вады ў рацэ ікра, адкладзеная рыбай, застаецца на берагах і каляводных раслінах, а потым засыхае. Каб вырашыць гэту праблему, Генадзь Францавіч восенню мінулага года падчас правядзення прыёму грамадзян звярнуўся да дэпутата Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь па Шклоўскай выбарчай акрузе № 90 Дзмітрыя ГОБАРАВА.

У вызначаны тэрмін намеснік старшыні райвыканкама Дзмітрый ДАВЫДАЎ праінфармаваў Генадзя Юхневіча, што сутнасць яго пытання перададзена на разгляд у РУП “Магілёўэнерга” і аблкамітэт прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя.

У адказе было сказана, што работа станцыі ажыццяўляецца ў адпаведнасці з праектным рашэннем і наступнымі лімітавымі ўзроўнямі вадасховішча адносна адзнакі ўзроўня мора: максімальны – 173, 50 м (перавышэнне гэтага ўзроўню выклікае пераліў з вадасховішча праз шчыты вадаскіду без выпрацоўкі электраэнергіі); мінімальны – 173, 30 м (зніжэнне вады вадасховішча ніжэй за гэты ўзровень не ажыццяўляецца па ўмовах экалагічнага стану ў вярхоўях ракі Друць, а таксама па эканамічнай мэтазгоднасці – з-за падзення магутнасці генератараў і памяншэння выпрацоўкі электраэнергіі.

“Нармальны рэжым працы ГЭС абумоўлены дасягненнем максімальнага ці блізкага да яго ўзроўню вады ў вадасховішчы. Пропуск вады праз генератары ажыццяўляецца ў межах гранічных узроўням 173, 30 – 173, 50 м. Час і перыяд функцыянавання станцыі абумоўлены толькі хуткасцю напаўнення вадасховішча да гранічнага (максімальнага) узроўню. Адпаведна, у засуху ГЭС можа прастойваць некалькі дзён запар, а пры зацяжных дажджавых ападках працаваць кругласутачна.

Скід вады праз шчыты вадаскіду ажыццяўляецца толькі ў перыяд пропуску паводкавых вод, анамальных ліўневых ападкаў. Гэта звязана з немагчымасцю пропуску гэтых вод праз турбіны генератараў па прычыне хуткага павышэння ўзроўню вады ў вадасховішчы вышэй дапушчальнага, з магчымым механічным пашкоджаннем (прарывам плаціны)”, – напісалі ў адказе Генадзю Юхневічу.

Пры гэтым, звярнулі ўвагу, што ўсе параметры работы ГЭС фіксіруюцца ў аператыўных журналах дзяжурнага ГШК ГЭС і дыспетчара РЭС.

Але для Генадзя Юхневіча такі адказ не стаў вычарпальным, таму 23 сакавіка бягучага года падчас правядзення прамой тэлефоннай лініі з такім жа пытаннем ён звярнуўся да старшыні аблвыканкама. У сувязі з гэтым была арганізавана сустрэча на Цяцерынскай гідраэлектрастанцыі. У прысутнасці намесніка старшыні абласнога камітэта прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя Канстанціна ЦЕПЛЯКОВА, начальнікаў ПТА РУП “Магілёўэнерга” Віталя МАКАРАНКІ, Круглянскага РЭС Юрыя РАМАНЬКОВА, Бялыніцкай і Круглянскай райінспекцый ПРіАНА Юрыя СІМАНАВА і Віктара АТРАШКЕВІЧА Генадзю Францавічу наглядна патлумачылі прынцып работы ГЭС, адказалі на ўсе пытанні, якія яго цікавілі.

– Мы працуем у межах 50 см па шкале, – адзначыў Юрый Раманькоў. – Калі ўзровень вады паднімецца вышэй за 173,50 м, узнікае пагроза разбурэння плаціны, а калі ніжэй 173,30 м – узровень вады Друці ў Круглым будзе на 50 см менш, што таксама выклікае пытанні ў жыхароў райцэнтра.

– А ўзровень вады ў Друці вагаецца больш чым на метр. Калі не прыняць ніякіх мер, што мы пакінем нашчадкам? – задаў пытанне Генадзь Юхневіч.

Яны разам прапрацоўвалі розныя шляхі вырашэння праблемы і прыйшлі да высновы, што ў бліжэйшы час будуць прадуманы ўсе магчымыя варыянты і вызначаны мерапрыемствы.

Праз некаторы час абласны камітэт ПРіАНА звярнуўся ў РУП “Магілёўэнерга” з прапановай распрацаваць рэгламент работы Цяцерынскай ГЭС у вясновы перыяд.

Пасля прапрацоўкі дадзенага варыянту РУП “Магілёўэнерга” прынята рашэнне на перыяд нерасту рыбы да 31 мая вырабляць выпрацоўку ўзроўню вады адным генератарам у межах дазволеных узроўняў.

Гэты варыянт ужо выкарыстоўваецца на практыцы. Уключэнне ў работу другога генератара пры неабходнасці робіцца пры перавышэнні максімальнага ўзроўню вады (звыш 173,50 м) для выключэння развіцця аварыйных сітуацый, звязаных з магчымым разбурэннем плаціны.

Марыя ШУТ.

Фота аўтара.